Blog

Wat fijn dat mensen reageren op mijn blogs. Het geeft inspiratie en het daagt uit.
Zo kreeg ik als reactie dat het oplossingsgerichte toch allemaal zo vrolijk lijkt. Wanneer mensen in deep shit zitten, hebben ze dan wel een boodschap aan zoveel vrolijkheid ?

Nee, natuurlijk niet !
Mensen met de handen in het haar omdat ze het echt niet meer weten met hun dochter, mensen middenin een echtscheiding, een faillissement, met een zoontje dat vecht tegen kanker, mensen met chronische pijn, partners van psychiatrische patiënten, mensen met de open wonde van de recente dood van een geliefde, middenin een stevige burn out of net ontslagen, mensen die elke dag opstaan met de vraag welk stukje zelfstandigheid ze vandaag misschien moeten inleveren,... daar zit geen vrolijkheid in.

Het oplossingsgerichte onderkent die levenslast ! Het is soms belachelijk moeilijk om het hoofd boven water te houden. In dit soort situaties valt er niets te lachen.

Dit zijn de momenten die energie vreten. Ruzie van ‘s morgens tot ‘s avonds, koude oorlog, slapeloze nachten, administratieve rompslomp, piekeren, dronken nachten, geldproblemen, machteloosheid,...

Dit zijn de periodes waarop mensen soms leven op ‘automatische piloot’ of ze zoeken troost in eten, sport, games, drank,.....

Ze hebben toch geen andere keuze ?

Hier komt het oplossingsgerichte om het hoekje kijken.

Binnen het oplossingsgerichte hebben we heel veel aandacht voor de levenslast ! Zeker en vast. Hoe houden sommige mensen het vol vragen we ons af ?

We zijn onder de indruk van hun veerkracht, hun doorzettingsvermogen, hun creativiteit. Omdat we als therapeut vanop een afstand kunnen kijken, zien we beter hoe mensen standhouden. Het is belangrijk dat mensen dat van zichzelf opnieuw herkennen. Dat ze ontdekken waar hun sterkte ligt. Het oplossingsgerichte houdt hen een spiegel voor. ‘Kijk eens wat jij allemaal bolwerkt !’

Het oplossingsgerichte kan steun bieden in het vinden van mogelijkheden. We kunnen mensen het besef bijbrengen dat er wel nog een keuze is. Zelfs meer dan 1. Dat niet kiezen ook een keuze is. Dat ze niet met hun rug tegen de muur staan. Het beklemmende van de meeste situaties is dat je het gevoel hebt dat jij er niets aan kan veranderen. Als we opnieuw keuzes kunnen introduceren, zal het beklemmende gevoel al een beetje verdampen.

Geen keuze meer hebben maakt van mensen een slachtoffer. En van slachtoffers is geweten dat zij weinig te willen hebben, dat ze niets kunnen doen, dat het dus wel altijd zo zal blijven.

Stel je een diepe put voor waar je in gevallen bent. Een slachtoffer zet zich neer in de put, hoofd tussen de knieën. Een oplossingsgerichte therapeut zal je roepen. Je kijkt op en ziet ergens iets lichts, al is het zeer klein. Vanuit deze vergelijking kan je onmiddellijk concluderen dat opstaan en proberen zoeken hoe je uit die verdomde put klautert allesbehalve gemakkelijk is. Er is niemand die ooit zei dat het gemakkelijk zou zijn. Maar het kan wel.

Met de juiste vragen vinden mensen een antwoord om uit de slachtofferpositie geraken en opnieuw te beslissen wat voor hen belangrijk is.

Ze kunnen een wishlist opstellen.
Ze mogen dromen over hoe het zal zijn als ze uit de put geklauterd zijn en opnieuw de zon zien, mogelijkheden.

Het goede leven. Wat betekent dat voor jou ? Het oplossingsgerichte praat niet in superlatieven, streeft niet naar de perfectie of het fantastische leven. Het oplossingsgerichte kiest voor het goede leven. Een 8/10 bijvoorbeeld. Een mooi leven dat af en toe een 7 verdraagt of zelfs een 6 en dat met momenten ook een dikke 9 verdient. Wat houdt dat goede leven voor mensen in ? Wat is er nog wel goed ? Wat willen mensen houden ?

Concreet praten we over kunnen zien wat wel nog lukt. Dat je blij kan zijn met de scampi’s vanavond op het menu, met het praatje dat je deed met de vriendelijke kassierster zonet in de supermarkt, met de boontjes die het dit jaar heel goed doen in de moestuin, de temperatuur, het water uit de kraan,…

Veel hangt natuurlijk samen met de aard van je problemen. Rouw verdient de tijd die het nodig heeft om te verzachten. Een ziekte houdt van het onvoorspelbare. Belangrijk is dat je blijft hopen dat het anders kan. Hoop zorgt ervoor dat mensen ‘het kunnen volhouden’. Het is eigenlijk de basis om uit het diepe dal te klauteren. Hoop zet mensen aan tot actie. Als heel je lichaam zegt dat het een verloren zaak is, zal het dat stemmetje van de hoop zijn die je aanzet om er nog één keer voor te gaan.

Denk er aan als je een gesprek hebt met vrienden, collega’s, je kinderen ! In plaats van nog een extra horrorverhaal uit je hoed te toveren dat het vreselijke lot van je gesprekspartner bevestigt, vertel je beter een verhaal dat je ooit hoorde waar het goed kwam. Knikken, luisteren een knuffel, tijd geven,… dat is meeleven met iemand. Verhalen van hoop vertellen is helpend. Verhalen over verdriet en tegenslag laat je beter rusten.

Samen dromen over hoe het zou kunnen zijn als…. Brengt mensen misschien op ideeën die interessant genoeg zijn om uit te proberen.

Ook hier past het om even stil te staan bij de taal. Als mensen het moeilijk hebben, is het bijna als vanzelfsprekend dat ze in absolute termen beginnen denken en te praten. ‘Dit komt nooit meer goed’, ‘Het is altijd al zo geweest’, ‘Hij heeft dat nog nooit gedaan, hij zal nooit veranderen?’, ‘Zij roept altijd zo, ze kan alleen maar roepen.’
Weg is plots alle nuance. In deze fixed mindset is weinig ruimte voor verandering. Het oplossingsgerichte gaat op dat moment op zoek naar die ene keer dat het wel lukte, dat er wel kon gepraat worden, dat ze niet riep, dat hij wel op tijd was,… Om zo een opening te maken voor misschien een 2de keer.

Als familie of vrienden heb je het voordeel van een gedeeld verleden, je kan zelf in je geheugen op zoek naar een passend voorbeeld. Je kan troostend vertellen over hoe het was toen het ok was. Als therapeut heb je natuurlijk die kennis niet. Het is dan de uitdaging om met de juiste vragen, mensen situaties te laten vinden in het vat van herinneringen dat op momenten dat het moeilijk gaat, nogal eens ondergesneeuwd is.